ساخت ترموکوپل نوع K
در این بخش تیم الکترونیک و برنامه نویسی الکترونیک ۹۸, اقدام به طراحی و انتشار پروژه ای کاربردی و حرفه ای با عنوان, نحوه ساخت ترموکوپل نوع K و اتصال آن به میکروکنترلر AVR جهت اندازه گیری دما, برای شما علاقه مندان به پروژه های میکروکنترلر AVR کرده است. ترموکوپل ها، متداول ترین حس گرهای الکتریکی دما در صنعت می باشند. از مزایای آن ها می توان به سادگی، ارزانی، استحکام، دوام و دقت مناسب اشاره کرد. از ترموکوپل نوع K می توان در حوزه اندازه گیری دما نسبتا وسیع (0 تا 1024 درجه سانتی گراد) و شرایط محیطی گوناگون استفاده نمود.
در این پروژه ما با طراحی یک ترموکوپل نوع K اقدام به اندازه گیری دمای جسم مورد نظرمان می کنیم و سپس دمای اندازه گیری شده را توسط یک LCD کاراکتری به کاربر نمایش می دهیم. همچنین بتوانیم دمای محیط را کنترل نمائیم. لازم به ذکر است در فایل پیوست این پروژه نقشه شماتیک و فایل برنامه میکروکنترلر که به زبان بیسیک BASIC و در محیط نرم افزار BASCOM-AVR نوشته شده موجود می باشد. در ادامه این مطلب شما را بیشتر با ترموکوپل و نحوه اندازه گیری دما با استفاده از آن ها توسط میکروکنترلر های AVR آشنا می کنیم، پس با الکترونیک 98 همراه باشید.
ترموکوپل
یک ترموکوپل از اتصال دو فلز غیر یکسان تشکیل شده است. این اتصال در محلی که مایلیم دمای آن را اندازه گیری کنیم، قرار داده می شود. با قرار گرفتن محل اتصال دو فلز در یک محیط گرم، سیگنالی در حد میلی وات در انتهای دو فلز ظاهر می شود. ترموکوپل ها دارای سرعت پاسخ دهی نسبتا خوب (ثابت زمانی کوچک) می باشند. برای حفاظت فیزیکی ترموکوپل غالبا آن را داخل لوله با روکشی از جنس فولاد ضد زنگ و یا مس که قابل انعطاف است قرار می دهند. که تا حد زیادی موجب کاهش سرعت پاسخ دهی ترموکوپل می شود.
ترموکوپل ها بسته به قیمت فلزات مورد استفاده در آن ها به دو گروه جداگانه تقسیم می شوند. یک گروه ترموکوپل های فلز پایه و گروه دیگر ترموکوپل های فلزات قیمتی می باشند. گفتنی است ترموکوپل ها بسته به جنس فلزات تشکیل دهنده آن ها محدوده دمای خاصی را پوشش می دهند. ترموکوپل هایی با فلزات پایه یعنی نوع K, T , J و E برای اندازه گیری دمای کمتر از 1500 درجه سانتی گراد مناسبند و برای اندازه گیری دما تا حدود 2000 در جه سانتی گراد از ترموکوپل هایی با فلزات اصیل و دیر گذار یعنی نوع S و R استفاده می شود.
نقشه شماتیک پروژه
لیست قطعات مورد نیاز
مقاومت 1 کیلو اهم با توان 0.25 وات و تلرانس 5 درصد | 4 عدد |
مقاومت 330 اهم با توان 0.25 وات و تلرانس 1 درصد | 2 عدد |
مقاومت 10 کیلو اهم با توان 0.25 وات و تلرانس 1 درصد | 4 عدد |
پتانسیومتر خوابیده 10K کیلو اهم تکدور مدل DIP | 1 عدد |
ولوم 5kΩ | 1 عدد |
دیود 1N4007 | 4 عدد |
خازن الکترولیتی 470uf میکروفاراد 16 ولت | 1 عدد |
خازن عدسی 100nF نانوفاراد | 2 عدد |
رگولاتور ولتاژ 5 ولت L7805 | 1 عدد |
ماژول مبدل ترموکوپل مدل MAX6675K | 1 عدد |
میکروکنترلر ATMEGA8A-PU مدل DIP تایوانی با 28 پایه | 1 عدد |
سوکت آی سی 28 پایه باریک مدل معمولی | 1 عدد |
ترانزیستور 2N3904 نوع NPN | 2 عدد |
ترمینال پیچی 2 پین مدل KF300 رنگ آبی | 1 عدد |
ترمینال پیچی 3 پین مدل KF300 رنگ آبی | 2 عدد |
لامپ LED قرمز سایز 3mm میلی متر مدل مات | 1 عدد |
لامپ LED سبز سایز 3mm میلی متر مدل مات | 1 عدد |
لامپ LED قرمز سایز 5mm میلی متر مدل مات | 1 عدد |
لامپ LED سبز سایز 5mm میلی متر مدل مات | 1 عدد |
LCD کاراکتری مدل 16×2 با Backlighting آبی | 1 عدد |
پین هدر نری صاف 1x40 با ارتفاع 11 میلیمتر - مشکی | 1 عدد |
پین هدر مادگی صاف 1x40 با فاصله پایه 2.54 میلیمتر - مشکی | 1 عدد |
تک سوئیچ 4 پایه DIP سایز 6x6x5 میلیمتر | 4 عدد |
رله 12V ولت معمولی تک کنتاکت با جریان 10 آمپر | 2 عدد |
آداپتور 12V ولت 2A آمپر مدل بین راهی ساخت ایران | 1 عدد |
ماژول ترموکوپل نوع K با تراشه MAX6675
در این پروژه برای راه اندازی ترموکوپل نوع K از ماژول آماده آن استفاده شده است، این ماژول از یک تراشه MAX6675 تشکیل شده است. تراشه MAX6675 دارای یک مبدل آنالوگ به دیجیتال (ADC) داخلی است که می تواند مقدار دمای محیط را توسط ترموکوپل اندازه گیری کرده و در خروجی به صورت داده های دیجیتال با پروتکل SPI به صورت بسته های 12 بیتی در اختیار کاربر قرار دهد. به این ترتیب شما می توانید به راحتی و بدون احتیاج داشتن به سخت افزار دیگری، تنها با اتصال میکروکنترلر به تراشه از طریق پروتکل SPI به داده های دما با دقت 0.25 درجه سانتی گراد دسترسی داشته باشد.
ویژگی های تراشه MAX6675
:: مجهز به ADC داخلی، جهت تبدیل خروجی آنالوگ ترموکوپل K به مقدار دیجیتال
:: پشتیبانی از رابط ساده و مرسوم SPI جهت ارتباط با سخت افزارهای خارجی
:: دقت اندازه گیری بالای دما با رزولوشن 0.25 درجه سانتی گراد
:: اطلاع از اتصال ترموکوپل به تراشه
نقشه جاگذاری قطعات بر روی برد PCB
لیست ابزار آلات و تجهیزات مورد نیاز
هویه | 1 عدد |
سیم لحیم | 1 عدد |
کف چین | 1 عدد |
قلع کش | 1 عدد |
ساخت دماسنج با قابلیت کنترل دمای محیط
یکی از ویژگی های برجسته این پروژه اندازه گیری دما و همچنین کنترل دمای محیط با تعریف دو دمای بالا و پائین می باشد. عملکرد این ویژگی از مدار به این صورت است که کاربر می تواند توسط کلید های تعبیه شده وارد منوی تنظیمات دستگاه شود و اقدام به تعریف یک دمای پایین و یک دمای بالا نماید.
به عنوان مثال اگر دمای محیط در حالت عادی 25 درجه سانتی گراد باشد و همچنین دمای پائین بر روی 20 درجه سانتی گراد و دمای بالا بر روی 28 درجه سانتی گراد از سوی کاربر تنظیم شده باشد رله مربوط به کنترل دما بالا و پایین غیر فعال است, حال اگر دمای محیط کمتر از دمای پایین یعنی 20 درجه سانتی گراد باشد رله دمای پائین فعال می شود و یا در صورت اینکه دمای محیط بیشتر از دمای بالا یعنی 28 درجه سانتی گراد باشد رله مربوط به کنترل دما بالا فعال شده و در نتیجه وسیله برقی متصل به دستگاه که می تواند یک فن یا هیتر یا هر وسیله دیگری باشد روشن و یا خاموش شود.
همچنین لازم به ذکر است دو مقادیر دمای بالا و دمای پایین که از سوی کاربر تنظیم می شوند در حافظه داخلی یا همان حافظه EEPROM میکروکنترلر ATmega8 ذخیره می شوند تا در صورت قطع برق و اتصال مجدد آن دیگر نیاز به تنظیم دوباره این مقادیر نباشد.
ویدیو ضبط شده از نحوه راه اندازی و عملکرد پروژه
دانلود مستندات پروژه
توجه: به دلیل توقف فعالیت سایت امکان دریافت پروژه وجود ندارد.
با سلام . من پنجم خرداد برای دانلود این پروژه پول پرداخت کردم ولی هنوز موفق به دانلود نشدم. لینک ارسالی شما به آدرس ایمیل کار نمیکند و همچنین بعد از پرداخت هم لینکی جهت دانلود مشاهده نمیشود. لطفا پیگیری بفرمایید . پیشنهاد میکنم بی زحمت فایل را به آدرس ایمیل ارسال کنید. با تشکر . همچنان منتظرم…….. 🙁
سلام دوست عزیز
لینک های تولید شده دارای تاریخ انقضاء هستند و حداکثر طی 72 ساعت منقضی می شوند و شما باید طی حداکثر سه روز پس از صادر شدن لینک دانلود اقدام به دانلود کنید.
فایل پروژه برایتان ایمیل گردید.
سلام این ترموستات دقت و سرعتش چقدره؟
سلام دوست عزیز
ترموکوپل ها دارای سرعت پاسخ دهی نسبتا خوب (ثابت زمانی کوچک) می باشند. همچنین تلرانس این ترموکوپل ها معمولا در دما های بالا کمی بیشتر از دمای پایینتر است. به طور خلاصه می توان گفت معمولا با افزایش دما میزان تلرانس ترموکوپل نیز معمولا بیشتر می شود.
سلام
آیا این مدار قابلیت اتصال به سنسور pt100 را دارد؟
سلام دوست عزیز
خیر – لطفاً توجه داشته باشید سنسور PT100 یک سنسور دما از خانواده RTD می باشد و ساختار کاملاً متفاوتی با ترموکوپل دارد. تنها نقطه مشترک سنسور PT100 و ترموکوپل در کارایی آن است و تفاوت اصلی آن طرز کار متفاوت سنسور دما PT100 با ترموکوپل است.
با سلام وخسته نباشید آقای اکبری عزیز
اگربخواهیم تا۲۰۰۰درجه را تجربه کنیم ونوع RیاSرابخواهیم انتخاب کنیم باید چکارکرد ممنون
با سلام و احترام
همانطور که در متن توضیحات پروژه ذکر شده برای اندازه گیری دما تا حدود 2000 درجه سانتی گراد باید از ترموکوپل هایی با فلزات اصیل و دیر گذار یعنی نوع S و R استفاده کنیم. البته من این موضوع را به صورت عملی تست نکرده ام که ماژول ترموکوپل نوع K قابل استفاده برای ترموکوپل تایپ S یا R است یا خیر! اما می توانید این موضوع را خودتان آزمایش کنید و یا به صورت کامل از یک ماژول ترموکوپل نوع S یا R استفاده کنید.
سلام مهندس
چرا پایه xtal1 به vcc و پایه x0/xck/pd4 به gnd وصل شده
من این پروژه رو با ساعت گرافیکی از همین شرکت ادغام کردم همه چی درسته ولی دما روی منفی ۱ درجه ثابت مونده!
همچنین اینکه پورت D4 میکرو داخل برنامه معرفی نشده
با سلام و احترام
پایه های PD4 و PB6 در میکروکنترلر آزاد هستند و بخاطر همان در برنامه نیز تعریف نشده اند. تنها در طراحی PCB برای جلوگیر از جامپر زدن از این پایه ها برای طراحی مسیر PCB استفاده شده است. به همین دلیل نیازی نیست این دو پایه از میکروکنترلر را به جایی متصل کنید.
ممنون از پاسخگویی شما مهندس اکبری چرا دما روی -1 درجه ثابت مونده ؟ همه چی رو هم درست انجام دادم؟
مهندس جان من هنوزم منتظر کمک شما هستم ممنون میشم بر خلاف کار زیادتون پاسخگو باشید
با سلام و احترام
از آنجاکه شما دو پروژه را با یکدیگر ترکیب کرده اید به صورت دقیق نمی توانم شما را راهنمایی کنم چراکه به نحوه ترکیب کدهای دو پروژه و سخت افزار شما دسترسی ندارم.
این مشکل می تواند به دلایل مختلفی باشد، ابتدا پیشنهاد می کنم سخت افزار خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که تمامی پایه های ترموکوپل همانند نقشه شماتیک به میکروکنترلر متصل شده باشند، سپس یکبار سعی کنید تنها برنامه همین پروژه را بر روی سخت افزار خود اجرا کنید و در صورتیکه نتیجه گرفتید اقدام به ترکیب کدها و سخت افزار دو مدار با یکدیگر کنید.