آزمایش کننده آی سی 741 و 555

مدار مورد نظر در این قسمت می تواند هر دو آی سی را همزمان آزمایش نماید. مدار از تعدادی خازن، سوکت، مقاومت و کلید به علاوه یک نمایشگر هفت قسمتی تشکیل شده است که بسیار ارزان تمام می شود. این آزمایش کننده برای استفاده در آزمایشگاه ها و کارخانه ها بسیار مفید است.

آشنایی با مدار آزمایش کننده

همچنانکه در شکل 1 مشاهده می شود، اساس کار مدار آزمایش کننده، مولتی ویبراتور تشکیل شده توسط IC 555 با فرکانس 2Hz می باشد. بنابراین خروجی LED D1 (همچنانکه در شکل 2 نشان داده شده است) با فرکس 2Hz روشن و خاموش خواهد شد، اگر IC555 سالم باشد.

خروجی پایه 3 همچنین از طریق یک کلید DPDT به پایه 2 و 3 از آپ امپ IC 741 وصل می گردد. کلید S2 ورودی معکوس یا غیر معکوس IC2 را انتخاب می نماید. چنانچه IC2 741 نیز سالم باشد، LED D2 هم با فرکانس 2Hz روشن و خاموش خواهد شد.

اگر کلید S2 در حالت معکوس کننده قرار گیرد، D1 و D2 به تناوب روشن و خاموش خواهند شد. اما اگر کلید S2 در وضعیت غیر معکوس کننده قرار گیرد، D1 و D2 به طور همزمان روشن و خاموش می گردند.

شکل 1 نقشه شماتیک آزمایش کننده آی سی 741 و 555

شکل 2 دو نمایشگر LED مدار آزمایش کننده

لیست قطعات پروژه آزمایش کننده آی سی 741 و 555

ولتاژ تغذیه می تواند 3V تا 12V باشد، اما 9V DC ترجیح داده می شود.

توسعه مدار

می توان به جای LEDها از یک نمایشگر هفت قسمتی آند مشترک استفاده نمود. هنگامی که IC2 در حالت معکوس کننده قرار دارد، نمایشگر اعداد 7 و 5 را به تناوب نشان خواهد داد. در حالت غیر معکوس کننده اعداد 9 و 7 به تناوب مشاهده می شود. می توان از یک نمایشگر هفت قسمتی کاتد مشترک نیز استفاده نمود. در این حالت نحوه اتصالات عوض خواهد شد. ترکیب پایه های نمایشگر به همراه نحوه اتصال دو نوع آن در شکل های 3 و 4 نشان داده شده است.

روش آزمایش مدار

دو آی سی 741 و 555 استفاده نشده و سالم را در مدار قرار داده اعداد 5-7 و 7-9 را در دو حالت مختلف کلید S2 مشاهده نمایید.

شکل 3 نحوه اتصال نمایشگر هفت قسمتی آند و کاتد مشترک

شکل 4 ترکیب پایه های نمایشگر هفت قسمتی

هنگامی که هر دو آی سی 741 و 555 معیوب است، نمایشگر عدد 7 را نشان خواهد داد. (در هر دو وضعیت S2، همین عدد ظاهر خواهد شد) اما اگر آی سی 555 سالم و آی سی 741 خراب باشد، در وضعیت غیر معکوس کننده اعداد 5 و 7 به تناوب نشان داده خواهد شد. در حالتی که 741 سالم و 555 IC خراب است، در هر دو وضعیت معکوس کننده و غیر معکوس کننده عدد 7 نشان داده می شود ولی نمایشگر حالت چشمک زن ندارد.

شکل 5 اندازه واقعی نقشه مدار چاپی

شکل 6 محل قرار گیری عناصر بر روی نقشه مدار چاپی