تقویت کننده قدرت با امکان افزایش بهره و تقویت صدای بم

تقویت کننده قدرت

آی سی آپ امپ LM386 قابلیت مبدل شدن به یک تقویت کننده عملیاتی با کیفیت و قابل قبول را داشته و می تواند قدرت مناسبی را در پخش صدا از خود به نمایش بگذارد. به کمک توانایی های داخلی و ذاتی این قطعه در اضافه کردن بهره و تقویت فرکانس های بم قادر به ایجاد یک صدای با کیفیت خواهید بود.

با استفاده از یک بلندگوی خوب و با کیفیت هشت اینچی، که از پاسخ فرکانسی خوبی برخوردار بوده و روی یک جعبه یا بدنه ی مناسب هم نصب شده باشد. با این ای سی از تقویت فرکانس های بم استفاده خوبی خواهید کرد. توان تولید شده توسط این مدار از حد مورد نظر بیشتر می باشد. در صورتی که بزرگی سیگنال تغذیه شده به مدار در حد مناسبی باشد، بعید است بتوانید از حداکثر ولوم استفاده کنید. برای خلاص شدن از شر صداهای ناخوشایند یک قسمت کنترل کننده تن غیرفعال به مدار اضافه شده که دست شما را در حذف فرکانس های بالا باز می گذارد.

تشریح مدار

مهمترین خصوصیتی که یک تقویت کننده ی قدرت را از یک پیش تقویت کننده متمایز می سازد. توانایی تقویت کننده ی قدرت در تغذیه مستقیم یک مصرف کننده کم امپدانس مثل یک بلندگو یا هدفون می باشد. امپدانس یک بلندگو معمولا کم و در حدود 8 اهم است و به این لحاظ تغذیه ی ان نیازمند یک تقویت کننده ی قدرت می باشد. بدون توجه به کم بودن توان خروجی ( کمتر از 1 وات برای رادیوهای ترانزیستوری ) به هر حال جریان ولوم مختصری باید به مصرف کنده ی کم امپدانس تغذیه می شود.

در مدار زیر، در ورودی ان ولومی پیش بینی شده که کار پذیرش سیگنال های با ترازهای مختلف را ساده می کند. همچنین، کنترل کننده ی تن ساده ولی موثری در مدار گذاشته که بر کار فرکانس های بالای مدار نظارت می نماید. وقتی بهره ی مدار در حداقل ممکن تنظیم گردد. بهره Op-Amp آی سی LM386 چیزی در حدود 20× می باشد که برای سیگنال قوی زیادی هم هست. در مورد سیگنال های ضعیف تر، تنها با قرار دادن یک خازن C4 بین پایه های 1 و 8 ، بهره را می توان تا حدود 180× افزایش داد.


تقویت کننده قدرت با امکان افزایش بهره و تقویت صدای بم

با داشتن این آی سی و با قرار دادن یک مقاومت و خازن سری شده (R1 و C5) بین پایه های 1 و 5، این حق انتخاب را دارید که گستره  پاسخ فرکانس های بم را وسعت بخشید. وظیفه ی کنترل سیگنال ورودی برعهده پتانسیومتر VR1 است. سیگنال ورودی از طریق خازن C1 تزویج شده و از مسیر جاروبک پتانسیومتر VR1 مستقیما راهی پایه ی 2 آی سی می شود. تغذیه ی جاروبک پتانسیومتر می تواند از هر دو نوع ac یا dc باشد. یک خازن کوچک C2 هم بین پایه ی 2 و زمین قرار گیرد.

وظیفه ی این خازن این است که به خصوص در بهره های بالا مانع جذب و گرداوری تداخل های رادیویی شود. دو قطعه ی دیگر یعنی یک پتانسومتر VR2 و یک خازن C3 هم به پایه ی 2 وصل می شوند که سر دیگر مجموعه ی سری شده ان ها به زمین ارتباط می یابد. وقتی مقاومت VR2 کاهش می یابد قسمت بیشتری از فرکانس های بالا از طریق C3 راهی زمین می شوند. در 10 کیلوهرتز، امپدانس C3 فقط 159 اهم می باشد. در این مدار امکان تقویت بهره و تقویت فرکانس های بم پیش بینی گردیده است. برای این کار و متناسب با سلیقه ی کاربر، کلیدهای S1 و S2 امکان استفاده از این دو موقعیت را میسر می سازند. به قطبیت مورد نیاز خازن C4 توجه داشته باشید. برای اطمینان از عدم تضعیف فرکانس های بم تقویت شده خروجی صوتی مدار از پایه ی 5 و سپس خازن الکترولیتی و 100 میکروفارادی C6 در دسترس خواهد بود.

قبل از خازن C6 یک مجموعه ی مرکب از یک خازن و مقاومت سری شده ( C7 و R2 ) که ” شبک زوبل ” نامیده می شود. خط خروجی را به زمین وصل می کند. وجود این شبکه باعث می شود که در ولوم های بالا، خروجی سالم تر و بی عیب تری داشته باشیم. برای استفاده بهینه از این فرکانس های اصلاح شده، بلندگو باید حداقل 8 اینچ بوده و در یک محفظه مناسب، نصب شده، از نوع با کیفیت بالا بوده و قادر به ارائه پاسخ فرکانسی وسیعی باشد. قدرت خروجی، زیر یک وات بوده و بیش از حد مورد نیاز برای اکثر کاربردهای تجربی می باشد. جریان مصرفی به موقعیت ولوم بستگی دارد و با بالا بردن ولوم، مصرف مدار هم زیاد می شود. هر چند که در شرایط خاموشی یعنی وقتی هچ سیگنال ورودی وجود نداشته باشد. جریان مصرفی بسیار ناچیز و فقط در حد چند میلی امپر است. خروجی هر پیش تقویت کننده ای را می توان به این تقویت کننده ی قدرت چند کاره اتصال داد.

فهرست قطعات

:: نیمه هادی

     تقویت کننده ی قدرت صوتی    ICI:LM386

:: مقاومت ها

همه مقاومت ها 1/4 وات و 5 درصدی هستند.

R1:10Kohms

R2:10ohms

R3:4.7Kohms

:: خازن ها

همه خازن ها ی غیر قطبی از نوع عدسی و سرامیکی هستند.

ولتاژ مجاز همه خازن ها ی الکترولیتی،25 ولت است.

C1:0.47µF

C2:1000pF

C3:0.1µF

C4:10µF

C5:0.01µF

C6:100µF

C7:0.01µF

C8:0.1µF

C9:100µF

:: قطعات و لوازم اضافی

پتانسیومتر 10 کیلو اهم :VR1

پتانسیومتر 5 کیلو اهم :VR1

D1:LED

کلیدهای قطع و وصل تک پل تک راهه مینیاتوری :S1، 2، 3

منبع تغذیه: باتری کتابی 9 ولتی

بلندگوی 8 اهم: 1 عدد

نکات ساخت

کار با ساخت تقویت کننده ی قدرت اغاز کرده و سوکتی مناسب پایه ی آی سی و متناسب با صفحه مدار خود انتخاب کنید. از تمام قطعات اطراف پایه  ورودی 2 (یعنی VR2، C2، C1، VR1 و C3) قلم گرفته و از طریق یک خازن حدودا 0/1 میکروفارادی، سیگنالی را به مدار تغذیه کنید. در این مرحله، خازن تقویت کننده ی بهره ( C4)، تقویت کننده ی صدای بم ( C5 و R1 ) و شبکه زوبل ( C7 و R2 ) را هم کنار بگذارید. حالا یک بلندگو یا هدفون را به خروجی مدار وصل کنید. مراقب باشید که خازن C6 از قلم نیفتد و سپس یک سیگنال با تراز بالا مثل یک سیگنال رادیویی اخذ شده از سوکت گوشی رادیو را به مدار تغذیه نمایید. اگر اشتباهی مرتکب نشده باشید در خروجی باید یک سیگنال قوی و بی عیب را ملاحظه کنید.

راه اندازی آزمایشی

یک بلندگوی با کیفیت که روی یک محفظه مناسب نصب شده و اندازه ی قابل قبولی هم دارد را به خروجی وصل کرده و یک منبع مولد سیگنال مثل یک پخش کاست را به ورود اتصال دهید. برای این که مدار با مشکل مواجه نشود، قبل از اعمال سیگنال به تقویت کننده ان را روشن کنید.

کلیدهای مربوط به بهره (S1) و تقویت صدا بم (S2) را در حالت باز قرار دهید. ولوم پتانسیومتر کنترل کننده تن فعال یعنی VR2 را در وضعیت میانی تنظیم کنید. VR1 را هم به همین صورت در وضعیت میانی ان قرار دهید. به همین ترتیب با اعمال یک سیگنال به مدار، از بلندگو صدای خوبی را دریافت خواهید کرد. برای شروع کار سیگنال ورودی را در حد ضعیف تا متوسط تنظیم نمایید.

کنترل کرده و ببینید که ایا با چرخاندن VR1 در جهت حرکت عقربه های ساعت اندازه ی بهره افزایش می یابد یا خیر؟ سپس وضعیت VR2 یعنی کنترل کننده ی تن را بررسی کنید. همزمان با چرخانیدن VR2 در جهت حرکت عقربه های ساعت، فرکانس های بالا باید در استانه حذف قرار گرفته و وقتی پتانسیومتر به اخرین حد خود رسید، سیگنال حاصله باید باعث ایجاد صدای دلنشینی گردد. حالا ولوم را درحداقل ممکنه قرار داده و کلید تقویت بهره (S1 )  را ببندید. چون بهره از 20× به 180× افزایش می یابد تراز سیگنال به ناگهان زیاد شده و ممکن است کار به ایجاد اعوجاج هم بکشد. برای حصول تراز مناسب VR1 را کم کنید. اکنون مدار تقویت صدای بم را وارسی نمایید. وقتی S2 بسته شود فرکانس ها بم بسیار قوی خواهند شد. بلندگوی انتخابی باید از چنان گستره ی فرکانسی مناسبی برخوردار باشد که بتواند با این فرکانس پایین، همخوانی پیدا کند. بلندگوی انتخاب شده باید حداقل 8 اینچی و حتما از نوع با کیفت بالا باشد و تا زر 100 هرتز، پاسخ فرکانسی مناسبی را از خود به نمایش بگذارد. هرچه کمتر بهتر.

 اطلاعات پروژه

 رمز فایل : www.electronics98.com (این مطلب فاقد فایل جهت دانلود است)

 نویسنده : فرهاد اکبری

 تاریخ انتشار : 16 آگوست 2016

 شرایط و قوانین ثبت دیدگاه

 فارسی بنویسید و از کیبورد فارسی استفاده کنید.

 لطفاً بیش‌از‌حدِ معمول، شکلک یا ایموجی استفاده نکنید و از کشیدن حروف یا کلمات با صفحه‌کلید بپرهیزید.

 به کاربران و سایر اشخاص احترام بگذارید. پیام‌هایی که شامل محتوای توهین‌آمیز و کلمات نامناسب باشند، حذف می‌شوند.

 از ارسال لینک‌های سایت‌های دیگر و ارایه‌ی اطلاعات شخصی خودتان مثل شماره تماس، ایمیل و آی‌دی شبکه‌های اجتماعی پرهیز کنید.