انواع مدارات نوسان ساز

اتواع مدارات نوسان ساز

به طور کلی در مدارات فرستنده رادیویی یا نوسان ساز، قسمت اصلی مدار که وظیفه اش ساختن نوسان می باشد یا شامل سیم پیچ و خازن می باشد (lc) و یا شامل کریستال است که فرکانس نوسان سازهای کریستالی دقیق تر و ثابت تر هستند.

در قسمت تقویت کننده ها ی مدارات نوسان ساز یا از ترانزیستور استفاده می شود، یا از گیت های منطقی (لاجیک) و یا از تقویت کننده عملیاتی (آی.سی های آپ امپ) استفاده می شود.

نقشه شماتیک مدار نوسان ساز با کریستال

نقشه شماتیک مدار نوسان ساز با کریستال

نقشه شماتیک مدار نوسان ساز با سیم پیچ و خازن

نقشه شماتیک مدار نوسان ساز با سیم پیچ و خازن

نوسان ساز های ترانزیستوری

نوساتن ساز های ترانزیستوری عمدتا به 3 دسته زیر تقسیم می شوند:

آرمسترانگ

هارتلی

کولپیتس

نوسان ساز آرمسترانگ

این نوع نوسان ساز به نام مخترع آن یعنی آرمسترانگ، نامگذاری شده و از قدیمی ترین نوع نوسان سازها به شمار می رود. در این نوسان ساز، یک مدار lc، به عنوان نوسان کننده و یک ترانزیستور به عنوان تقویت کننده و یک فیدبک که به صورت کوپلاژ ترانس (انتقال دهنده ترانسی) می باشد، به کار رفته است و موج تقویت شده از کلکتور، برای جلوگیری از میراشدن نوسانات سیم پیچ به مدار lc برگشت داده می شود.در این نوسان ساز، جهت سیم پیچ های L1 و L2 طوری است که اختلاف فاز در ولتاژ القا شده، ایجاد می شود و معمولا روی یک هسته، پیچیده می شوند. مقدار فرکانس ساخته شده با فرمول زیر محاسبه می شود.

فرمول محاسبه فرکانس ساخته شده با نوسان ساز آرمسترانگ

که F فرکانس بر حسب هرتز و L1 مقدار سیم پیچ بر حسب هانری و C1 مقدار خازن بر حسب فاراد می باشد.

نقشه شماتیک نوسان ساز آرمسترانگ

مدار عملی یک نوسان ساز ساده هارتلی

مدار زیر یک نوسان ساز با سیم پیچ سه سر می باشد که سیم پیچ های مدار، کادر آنتن سه سر یک رادیوی موج متوسط (MW) می باشد. چنان چه، نقاط B و A به یک گوشی کریستالی وصل شوند، صدای سوت شنیده می شود. همچنین اگر یک رادیوی MW را روشن نمایید، می توانید با تغییر واریابل رادیو، صدای سوت را بر روی رادیو نیز بشنوید.

مدار عملی نوسان ساز هارتلی

نوسان ساز کولپیتس

این نوسان ساز شبیه هارتلی است با این فرق که در مدل LC آن به جای ترانس با سروسط، از خازن با سروسط (2 خازن به هم سری شده) استفاده می شود که در نتیجه، سیم پیچ L1 و خازن C1، مدار Lcرا تشکیل می دهند.

با وصل ولتاژ به مدار، جریانی در ترانزیستور برقرار می شود. افت ولتاژ روی کلکتور از طریق C4 به مدار Lc فیدبک شده و مدار Lc را تحریک می کند. نوسانات ایجاد شده در مدار Lc بین C1 و C2 تقسیم شده و افت روی C1 به بیس از طریق C3 کوپلاژ می شود و سیگنال تقویت شده از طریق C4 روی C2 برگشت داده می شود. در این مدار هم چون امیتر مشترک است،اختلاف فاز بین موج ورودی و خروجی داریم. از طرفی، چون وسط دو خازن شاسی شده صفحه پایین C2 با صفحه بالای C1 هم اختلاف فاز دارند، لذا موج ورودی و خروجی هم فازند.

مقدار فرکانس از فرمول زیر محاسبه می شود که C بر حسب فاراد و L بر حسب هانری می باشد.فرمول محاسبه فرکانس ساخته شده با نوسان ساز کولپیتس

نقشه شماتیک نوسان ساز کولپیتس با کریستال

نقشه شماتیک نوسان ساز کولپیتس با کریستال

نقشه شماتیک نوسان ساز کولپیتس با سیم پیچ و خازن

نقشه شماتیک نوسان ساز کولپیتس با سیم پیچ و خازن

 اطلاعات پروژه

 رمز فایل : www.electronics98.com (این مطلب فاقد فایل جهت دانلود است)

 نویسنده : فرهاد اکبری

 تاریخ انتشار : 3 سپتامبر 2016

2 دیدگاه

  1. سلام لطقا توضیحات پایین شماتیک را اصلاح کنید مدار پایین سیم پیچ و بالا کریستال است با تشکر

  2. سلام دوست عزیز
    با تشکر از اطلاع شما، عناوین اصلاح گردید.

 شرایط و قوانین ثبت دیدگاه

 فارسی بنویسید و از کیبورد فارسی استفاده کنید.

 لطفاً بیش‌از‌حدِ معمول، شکلک یا ایموجی استفاده نکنید و از کشیدن حروف یا کلمات با صفحه‌کلید بپرهیزید.

 به کاربران و سایر اشخاص احترام بگذارید. پیام‌هایی که شامل محتوای توهین‌آمیز و کلمات نامناسب باشند، حذف می‌شوند.

 از ارسال لینک‌های سایت‌های دیگر و ارایه‌ی اطلاعات شخصی خودتان مثل شماره تماس، ایمیل و آی‌دی شبکه‌های اجتماعی پرهیز کنید.