شماره گیری تن با آی سی MT8888C و میکروکنترلر AVR

شماره گیری تن

در این بخش دانلود پروژه شماره گیری تن با آی سی MT8888C و میکروکنترلر AVR, توسط تیم الکترونیک و برنامه نویسی الکترونیک ۹۸ برای شما علاقه مندان به پروژه های میکروکنترلر AVR آماده شده است. در مقایسه با روش پالس, تولید سیگنال های تن DTMF برای عمل شماره گیری تن, فرآیندی نسبتا پیچیده است. تولید کنندگان قطعات, غالبا تراشه هایی را عرضه می کنند که مخصوص این کار طراحی شده اند. این تراشه ها را DTMF Generator یا شماره گیر (Dialer) می نامند. آی سی های شماره گیر Dialer ها تراشه هایی هستند که صرفا جهت شماره گیری به بازار معرفی می شوند. برخی از این آی سی ها به هر دو روش تن و پالس و برخی تنها به یک روش, شماره گیری را انجام می دهند.

آی سی فرستنده – گیرنده MT8888C

امروزه, شرکت های بزرگی از جمله هولتک (Holtek), مایتل (Mitel) و Zarlink به عرضه تراشه های شماره گیر می پردازند. به علاوه, شرکت مایتل گروهی از تراشه ها را با عنوان DTMF Transcivers به بازار معرفی کرده است که هم تولید کننده و هم دریافت کننده سیگنال های DTMF می باشند. در این پروژه, به معرفی کامل تراشه MT8888C, که یک فرستنده – گیرنده DTMF شناخته شده است, می پردازیم.

ویژگی برجسته این گروه از فرستنده – گیرنده سگنال های DTMF عبارتند از:

:: ارتباط با سرعت بالا با میکروکنترلرهای اینتل (Intel)

:: آشکار سازی تن های وضعیت خط تا دامنه 30dBm

:: شماره گیری خودکار به روش Burst Mode

:: تولید کننده و دریافت کنده سیگنال های DTMF

:: مصرف توان کم

این تراشه فرستنده گیرنده DTMF, امکان آشکار سازی تن های وضعیت خط (Call Progress) را نیز دارد. بخش گیرنده این قطعه مبتنی بر استاندارد صنعتی MT8870D است. بخش فرستنده نیز یک سیگنال DTMF را با کیفیت بالا تولید می کند. شمارنده داخلی نیز حالتی به نام Burst Mode را به وجود می آورند که در نتیجه آن تن های تولید شده می توانند با زمان بندی بسیار دقیق ارسال گردند. یک فیلتر Call Progress نیز اجازه می دهد تا میکروکنترلر به تحلیل تن های وضعیت خط بپردازد. این تراشه در سیستم کارت های اعتباری, سیستم های پی جویی (Paging), سیستم های تکرار کننده, شماره گیرهای داخلی و … کاربرد دارد.

نقشه شماتیک پروژه شماره گیری تن با آی سی MT8888C

برای ساخت یک مدار شماره گیر با استفاده از MT8888C, به یک صفحه کلید نیاز داریم. برای این منظور بهتر است از صفحه کلیدهای 3*4 تلفنی استفاده کنیم. این صفحه کلیدها, درست مانند گوشی های تلفن, 12 کلید دارند که شامل 10 عدد و دو کلید * و # هستند که در واقع کلید * عدد 11 و کلید # عدد 12 را برمی گرداند. غالبا این صفحه کلیدها مانند صفحه کلیدهای ماتریسی 4*4, دارای 8 پایه می باشند, اما چون 4 سطر و 3 ستون دارند, به بیش از 7 پایه نیاز ندارد و در عمل هم یک پایه شان NC است. برای پیکربندی صفحه کلید های 3*4, می توانیم از همان دستورهای مربوط به صفحه کلیدهای ماتریسی 4*4 عادی استفاده کنیم, با این تفاوت که باید اعداد برگردانده شده به برنامه را به مقادیر واقعی, تصحیح کنیم. برای این هدف از جدول لوکاپ (Lookup Table) استفاده کنیم.

تکرار شماره گیری (Redialing)

اگر پس از اولین تلاش برای شماره گیری, به علت اشغال بودن خط یا به هر دلیل دیگری, برقراری ارتباط ممکن نگردد, باید عمل شماره گیری تکرار شود. در این حالت, اگر شماره گرفته شده در رشته ای ذخیره شده باشد, می توانیم به صورت خودکار عمل شماره گیری مجدد را با فشار دادن یک کلید (Readial) انجام دهیم. این امر باعث می شود تا برقراری ارتباط با سهولت و سرعت بیشتری انجام پذیرد.

برای تکرار عمل شماره گیری, باید خط یک بار قطع و وصل شود. برای این منظور به محض فشار دادن کلید B1, خط به مدت 1.5 ثانیه در وضعیت On Hook قرار می گیرد و سپس به حالت Off Hook در می آید تا بوق آزاد بر روی خط قرار گیرد. اگر عمل ارسال اعداد درست بعد از اشغال شدن خط انجام گیرد, ممکن است شماره گیری با اشکال روبه رو شود, پس لازم است تا اولین عدد پس از حداقل 200ms تاخیر شماره گیری گردد.

برنامه میکروکنترلر در محیط نرم افزار Bascom AVR

'------------------------------------------------
'Compelet Dialer and redialer With 4 * 3 Keyboard
'------------------------------------------------
$regfile = "M16def.dat"
$crystal = 1000000
'------------------------------------------------
Enable Interrupts
Config Timer1 = Timer , Prescale = 1
Enable Interrupts
Enable Timer1
Stop Timer1
Enable Ovf1
On Ovf1 Tim1ovf
Enable Int1
Config Int1 = Falling
On Int1 Extint1
Declare Sub Redial
Declare Sub Transmit
'------------------------------------------------
Config Lcdpin = Pin , Db4 = Pind.7 , Db5 = Pind.4_
     , Db6 = Pind.5 , Db7 = Pind.6 , Rs = Pind.0 , E = Pind.1
Config Lcd = 16 * 2
Config Kbd = Portb , Debounce = 50 , Delay = 100
Config Porta = Output
Config Pinc.7 = Output
Config Pinc.0 = Input
'------------------------------------------------
Dim Row As Byte , Col As Byte , A As Byte
Dim A1 As Byte , A2 As Byte , A3 As Byte ,
Dim A4 As Byte , A5 As Byte , A6 As Byte
Dim Ar(11) As Byte
'--------------------------------------------------
Col = 1 : Row = 1 : A5 = 0 : A2 = 0
Cls
Portc.7 = 1
'--------------------------------------------------
Do
Main:
A = Getkbd()
If A > 15 Then Goto Main
Lowerline
Lcd "    dialing"
Locate Row , Col
If A = 5 Then A = 4
If A = 6 Then A = 5
If A = 7 Then A = 6
If A = 9 Then A = 7
If A = 10 Then A = 8
If A = 11 Then A = 9
If A = 14 Then A = 0
Locate Row , Col
If A = 13 Then
A = 11
Lcd "*"
Elseif A = 15 Then
A = 12
Lcd "#"
Else
Lcd A
Incr A5
Ar(a5) = A
End If
Portc.7 = 0
Waitms 200
Incr Col
If Col > 15 Then
Col = 1 : Incr Row
End If
If Row > 2 Then
Cls : Row = 1
End If
Incr A2
Transmit
Loop
End
'------------------------------------------------
Extint1:
Timer1 = 40000
Start Timer1
Return
'-------------------------------------------------
Transmit:
Porta = &B11011100
Porta.1 = 1
Delay
Porta = &B00001100
Porta.1 = 1
Delay
Porta.2 = 0
Porta.1 = 0
Porta.3 = 1
Delay
If A = 0 Then A = 10
Rotate A , Left , 4
A = A + 8
Porta = A
Porta.1 = 1
Waitms 100
Delay
Return
'-------------------------------------------------
Redial:
Portc.7 = 1
Waitms 1500
Portc.7 = 0
Cls
For A3 = 1 To A2
A = Ar(a3)
Locate 1 , A3
Lcd A
Locate 2 , 4
Lcd "redialing"
Waitms 100
Transmit
Next A3
Return
'------------------------------------------------
Tim1ovf:
Stop Timer1
Redial
Return
'------------------------------------------------

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

122

'------------------------------------------------

'Compelet Dialer and redialer With 4 * 3 Keyboard

'------------------------------------------------

$regfile = "M16def.dat"

$crystal = 1000000

'------------------------------------------------

Enable Interrupts

Config Timer1 = Timer , Prescale = 1

Enable Interrupts

Enable Timer1

Stop Timer1

Enable Ovf1

On Ovf1 Tim1ovf

Enable Int1

Config Int1 = Falling

On Int1 Extint1

Declare Sub Redial

Declare Sub Transmit

'------------------------------------------------

Config Lcdpin = Pin , Db4 = Pind.7 , Db5 = Pind.4_

, Db6 = Pind.5 , Db7 = Pind.6 , Rs = Pind.0 , E = Pind.1

Config Lcd = 16 * 2

Config Kbd = Portb , Debounce = 50 , Delay = 100

Config Porta = Output

Config Pinc.7 = Output

Config Pinc.0 = Input

'------------------------------------------------

Dim Row As Byte , Col As Byte , A As Byte

Dim A1 As Byte , A2 As Byte , A3 As Byte ,

Dim A4 As Byte , A5 As Byte , A6 As Byte

Dim Ar(11) As Byte

'--------------------------------------------------

Col = 1 : Row = 1 : A5 = 0 : A2 = 0

Cls

Portc.7 = 1

'--------------------------------------------------

Main:

A = Getkbd()

If A > 15 Then Goto Main

Lowerline

Lcd " dialing"

Locate Row , Col

If A = 5 Then A = 4

If A = 6 Then A = 5

If A = 7 Then A = 6

If A = 9 Then A = 7

If A = 10 Then A = 8

If A = 11 Then A = 9

If A = 14 Then A = 0

Locate Row , Col

If A = 13 Then

A = 11

Lcd "*"

Elseif A = 15 Then

A = 12

Lcd "#"

Else

Lcd A

Incr A5

Ar(a5) = A

End If

Portc.7 = 0

Waitms 200

Incr Col

If Col > 15 Then

Col = 1 : Incr Row

End If

If Row > 2 Then

Cls : Row = 1

End If

Incr A2

Transmit

Loop

End

'------------------------------------------------

Extint1:

Timer1 = 40000

Start Timer1

Return

'-------------------------------------------------

Transmit:

Porta = &B11011100

Porta.1 = 1

Delay

Porta = &B00001100

Porta.1 = 1

Delay

Porta.2 = 0

Porta.1 = 0

Porta.3 = 1

Delay

If A = 0 Then A = 10

Rotate A , Left , 4

A = A + 8

Porta = A

Porta.1 = 1

Waitms 100

Delay

Return

'-------------------------------------------------

Redial:

Portc.7 = 1

Waitms 1500

Portc.7 = 0

Cls

For A3 = 1 To A2

A = Ar(a3)

Locate 1 , A3

Lcd A

Locate 2 , 4

Lcd "redialing"

Waitms 100

Transmit

Next A3

Return

'------------------------------------------------

Tim1ovf:

Stop Timer1

Redial

Return

'------------------------------------------------

شرح برنامه میکروکنترلر به زبان بیسیک

در این برنامه از دستور Configkbd که مخصوص اسکن صفحه کلیدهای ماتریسی 4*4 است، استفاده کرده ایم. در حلقه Main برنامه منتظر می ماند تا عددی فشرده شود. به محض رخ دادن این امر، مقدار صحیح عدد از جدول لوکاپ برگردانده می شود. اولین عدد در اولین مکان LCD کاراکتری و در سطر اول آن نمایش داده می شود. پس از 16 کاراکتر، عدد بعدی به سطر دوم و ستون اول می رود و اگر سطر دوم هم پر شود، ال سی دی کاراکتری پاک می شود و عدد بعدی در اولین خانه به نمایش در می آید.

شرح قسمت تکرار شماره گیری در برنامه

عمل شماره گیری در زیر برنامه Transmit صورت می پذیرد. همانطور که مشخص است، برای ارسال اعداد، از حالت Burst Mode تراشه MT8888C استفاده شده است. عمل تکرار نیز در برنامه Redial انجام می شود. در این زیر برنامه، ابتدا خط به مدت 1500 میلی ثانیه به حالت آزاد در می آید و سپس برای شماره گیری مجدد اشغال می شود. اعدادی که در مرتبه نخست شماره گیری شده اند و به ترتیب در آرایه Ar() قرار گرفته اند، مجددا در یک حلقه For ارسال خواهند شد. توجه داشته باشید که اندیس آرایه از عدد یک آغاز می شود، بنابراین حلقه For نیز باید از مقدار اولیه یک شروع شود.

نحوه تعریف کلید تکرار شماره گیری در برنامه

همانطور که در نقشه شماتیک مدار مشاهده می کنید، از یک دکمه فشاری (Push Button) که به پایه Int1 میکروکنترلر ATmega16 متصل است، برای عمل شماره گیری مجدد استفاده شده است، اما هر کلیدی دارای بانس (Bounce) است و بسته به کیفیت کلید، بانس آن ممکن است تا 15 میلی ثانیه به طول بینجامد.

اگر وقفه خارجی به صورت حساس به لبه تعریف شده باشد و در حال اجرای زیر روال یک وقفه (Interrupt Subroutine-ISr) وقفه دیگری رخ دهد، پس از خروج از ISr وقفه جاری، به آن وقفه پاسخ داده خواهد شد. این بدان معناست که یک بار دیگر زیر روال وقفه اجرا خواهد شد. در جایی که یک کلید وظیفه ایجاد وقفه را به عهده داشته باشد، بانس آن می تواند باعث تکرار ناخواسته ISr شود، بنابراین لازم است به صورت سخت افزاری یا نرم افزاری بانس کلید را از بین ببریم.

در این برنامه دی بانس (Debounce) دکمه Redial را با کمک تایمر به صورت نرم افزاری انجام داده ایم. در زیر روال وقفه Int1 تایمر با مقدار 40000 بارگذاری (Load) می شود. اگر تایمر سرریز کند، برنامه به زیر روال سرریز تایمر یک می رود و تکرار شماره گیری انجام می شود. اگر در خلال شمارش تایمر، وقفه دیگری رخ دهد، تایمر از ابتدا بارگذاری می شود و سرریز آن به تعویق می افتد، به این ترتیب اثر بانس کلید تا 25 میلی ثانیه از بین می رود.

4 دیدگاه

محمد
می 3, 2019 در 4:03 ب.ظ

سلام بعد از اینکه تماس گرفتیم چطوری متوجه میشیم طرف مقابل گوشی رو برداشته یا نه؟
من میخوام اگر جواب داد یک صدا روی خط پخش کنم.
فرهاد اکبری
می 4, 2019 در 4:42 ق.ظ

سلام دوست عزیز
تراشه MT8888C این قابلیت را ندارد و شما باید با استفاده از یک مدار اندازه گیری تغییرات ولتاژ خط تلفن به این موضوع پی ببرید.
مصطفی
آوریل 11, 2023 در 7:38 ق.ظ

سلام
ایا امکان ساخت پروژه سفارشی وجود داره از روی همین پروژه
بصورتی که به محض وصل شده به خط تلفن بصورت اتماتیک شماره 2000 را شماره گیری کرده و بعد از جواب دادن توسط سیستم گویا به وسیله فشردن یک شستی توسط کاربر شماره ی1 شماره گیری شود البته یک بلندگو نیز داشته باشد و درمقابل ولتاژ بالی 70 ولت مقاوم باشد
فرهاد اکبری
آوریل 15, 2023 در 8:15 ق.ظ

با سلام و احترام
با عرض پوزش فراوان، در حال حاضر امکان شخصی سازی و توسعه پروژه ها را نداریم.