راه اندازی الکتروموتور سه فاز سه دور با دو سیم پیچ مجزا

راه اندازی الکتروموتور سه فاز سه دور با دو سیم پیچ مجزا

در این بخش الکترونیک ۹۸ برای شما دانش آموزان و دانشجویان رشته تحصیلی برق صنعتی و قدرت، اقدام به طراحی و انتشار پروژه ای در زمینه طراحی مدار فرمان و مدار قدرت با عنوان، (راه اندازی الکتروموتور سه فاز سه دور با دو سیم پیچ مجزا) کرده است. مدار قدرت الکتروموتور سه فاز سه دور با دو سیم پیچ مجزا از نوع x با کلید محافظ موتور در شکل زیر رسم شده است. در این مدار اتصالات دالاندر به صورت ستاره و ستاره دوبل در نظر گرفته شده است. اتصالات سیم پیچی ها می تواند بصورت ستاره یا مثلث انتخاب گردد. قبل از طراحی مدار قدرت باید با استفاده از روش های تست الکتروموتور، از روی تخته کلم و از روی مقدار ولتاژ نوشته شده روی پلاک موتور، نوع اتصالات را مشخص کرده بعد، مدار قدرت را مطابق با اتصالات داخلی موتور طراحی نمود.

مدار قدرت راه اندازی الکتروموتور سه فاز سه دور از نوع x

قطب های استاندارد قابل راه اندازی با این مدار که دور کند مجزا می باشد عبارتند از:

مدار فرمان

طراحی مدار فرمان مناسب بستگی به نوع کار یا نوع دستگاهی که الکتروموتور روی آن نصب شده دارد و سه حالت مدار فرمان متداول برای مدار قدرت قرار گرفته در تصویر بالا وجود دارد. که به نام مدار فرمان نوع A و B و C نامیده می شود.

مدار فرمان نوع A

در این نوع مدار فرمان، راه اندازی الکتروموتور تنها از صفر امکانپذیر بوده و در هر حالت باید مدار کاملا خاموش شده، بعد با استفاده از شستی های موجود دور دلخواه را انتخاب و راه اندازی گردد. زمانی که یکی از دورها راه اندازی شده شستی های دیگیر بغیر از شستی استپ نباید عمل نماید. برای اینکار از شستی های دوبل استفاده شده و کنتاکت بسته استپ های دیگر در مسیر کنتاکت های باز هر کدام از شستی ها قرار گرفته است بخاطر بی اثر بودن شستی ها در حین کار الکتروموتور از کنتاکت نگهدارنده و کنتاکتور بصورت موازی با استارت و استپ ها استفاده شده است.

مدار فرمان راه اندازی الکتروموتور سه فاز سه دور نوع A

مدار فرمان نوع B

در این نوع مدار فرمان، هر کدام از دورها می توانند از صفر و بصورت مستقیم راه اندازی شوند و همچنین راه اندازی بصورت ترتیبی از دور کند به متوسط و بعد به دور تند امکانپذیر است. و در هر لحظه می توان با استپ S0 مدار را قطع نمود.

مدار فرمان راه اندازی الکتروموتور سه فاز سه دور نوع B

مدار فرمان نوع C

در این فرمان، هر دوری را می توان از صفر راه اندازی نمود و همچنین راه اندازی بصورت ترتیبی امکانپذیر است. فرق این مدار فرمان با مدار فرمان نوع B در مرحله تغییر دور از بالا به پائین (دور قبلی) می باشد. که در مدار نوع B می توان از دور تند به متوسط و از متوسط به دور کند تغییر اتصال داد.

مدار فرمان راه اندازی الکتروموتور سه فاز سه دور نوع C

عملکرد مدار فرمان

در این مدار فرمان از سه شستی که هرکدام دارای یک کنتاکت باز و دو عدد کنتاکت بسته که هر سه کنتاکت با هم، محور بوده و همزمان می توانند تغییر وضعیت دهند، استفاده شده است که اگر استارت ها دوتائی یا سه تائی با هم فشرده شوند کنتاکتورها حتی برای یک لحظه هم نمی توانند تحریک شده و باعث اتصال کوتاه یا صدمه دیدن الکتروموتور شود.

مدار فرمان نوع A با فشرده شدن استارت S1 کنتاکتور K1M تحریک شده و موتور با دور کند راه اندازی می گردد. در این حالت اگر استارت های بعدی فشرده شود هیچگونه تغییراتی در مدار ایجاد نمی شود. پس برای تغییر دور باید S0 فشرده شده و بعد S2 می تواند کنتاکتور K2M را روشن و S3 می تواند K3M و K2M را وصل نماید در این مدار برای تغییر دور باید مدار کاملا خاموش شود تا بتوان دور بعدی را راه اندازی کرد.

در مدار فرمان نوع B بغیر از عملکرد مدار نوع A می توان بصورت ترتیبی با فشردن S1 موتور با دور کند راه اندازی شده و با فشردن S2، دور کند خاموش و دور تند راه اندازی و همچنین با فشردن S3 دور متوسط خاموش و دور تند را راه اندازی کرد.

در مدار فرمان نوع C مطابق مدار نوع B عمل کرده و امکان برگشت به دور قبلی را هم فراهم می کند. یعنی زمانی که موتور با دور تند کار می کند می توان با فشردن S2 دور تند را خاموش و دور متوسط را راه اندازی کرد.

نمودار سرعت مدار فرمان الکتروموتور سه دور