مجموعه ازمایشگر صوتی

مجموعه ازمایشگر صوتی

 این پروژه در واقع ترکیبی از سیگنال ژنراتور و یک تقویت کننده عملیاتی قدرت می باشد که بلندگوی ان هم در لابه لای مدار گنجانده شده است. در مجموع این قطعات تنوع پذیری مناسبی را ایجاد می کنند که کاربر می تواند سیگنال های مختلفی را به مدار اعمال و خروجی دلخواهی را اخذ نماید.

عملا با وجود سوکت ها و کلیدهایی که در مدار پیش بینی شده اند. هر انتخاب ازمایشی امکان پذیر است. تمام سنگینی و مسئولیت های مدار به دوش دو ای سی گذاشته شده و همان ها هستند که سیگنال مورد نیاز را تولید و یک بلندگوی کم امپدانس را راه اندازی و تغذیه می نمایند. ازمایش کردن هدفون ها و بلندگوها، کنترل کردن تقویت کننده های قدرت، ارزیابی پیش تقویت کننده ها و حتی انجام ازمایش های پیوستگی همه و همه فقط بخشی از هنرنمایی های این مدار می باشند.

تشریح مدار

برای ساخت این پروژه از دو مدار مجزا استفاده شده است برای طراحی این مدار عیب یاب که به کمک ان می توان: بلندگوها، پیش تقویت کننده ها، میکروفون ها و تقریبا هر جور وسیله ی صوتی را ارزیابی و عیب یابی نمود. موج مربعی ایجاد شده با LM555 به یک تقویت کننده قدرت ساخته شده با تراشه آپ امپ LM386 تغذیه می گردد. با استفاده زا این مدار می توان وضعیت سیم ها و کابل ها از نظر پیوستگی و قطعی نداشتن را بررسی و ارزیابی نمود.

IC1، یعنی LM555 نوسان ساز موج مربعی ازاد گرد با فرکانس ثابتی بوده و فرکانس صوتی مناسبی را تولید می کند که به راحتی قابل شنیدن است. مقاومت های R1 و R2 و خازن C1 یک شبکه زمان بندی را ایجاد می کنند. اهمیتی ندارد که فرکانس مزبور چگونه تولید شده مهم این است که این فرکانس در گستره و باند فرکانس های صوتی باشد. خازن C2 شرایط مناسب برای عملکرد IC را مهیا می سازد. پایه ی 1 ای سی به زمین متصل گردیده است و تغذیه ی لازم به پایه های 4 و 8 تراشه وصل می گردند. سیگنال خروجی پس از عبور از خازن C3 در دسترس خواهد بود. یک پتانسیومتر VR1 با کاهش مداوم و پیوسته ی این سیگنال قوی، ان را به تراز مناسب و درخوری مبدل می سازد.

سیگنال خروجی این مرحله از سوکت J1 که یک طرف ان به ترمینال جاروبک لغزنده ی پتانسیومتر VR1 و یک طرف ان به زمین مدار متصل است، اخذ می گردد. از این تغذیه با تراز متغیر، می توان جهت کنترل کردن بلندگوها سود جست. در صورت اتصال مستقیم به یک بلندگوی کم امپدانس، درست است که این سیگنال تضعیف می گردد ولی اندازه و کیفیت ان برای انجام ازمایش های سریع العمل “سالم، خراب” زیادی هم هست. اگر اسیلوسکوپ دارید این خروجی می تواند منبع مولد شکل موج های ازمایشی بسیار مفیدی تلقی گردد. طبقه ی بعدی تقویت کننده قدرت صوتی بسیار متداولی است که با Op-Amp LM386 طراحی گردیده است. خروجی این قسمت به یک بلندگوی کوچک یک یا حداکثر دو اینچی تغذیه می گردد زیرا در این حالت کیفیت پخش صدا مهم نبوده و تنها هدف استفاده از بلندگو این است که کاربر مطمئن شود که سیگنالی از مدار عبور کرده است.

تغذیه ی ورودی به IC2 از طریق خازن C4 و پایه ی 2 ای سی ان صورت می پذیرد. همان گونه که در روی شکل هم ملاحظه می کنید سیگنال ورودی در صورت بسته بودن کلید S1، از ترمینال متصل به جاروبک لغزنده ی VR1 و از طریق خازن C4 راهی LM386 می گردد. فلسفه وجودی این کلید ان است که سیگنال تولید شده توسط LM555 را از بقیه مدار جداساخته و در صورت تمایل بتوان از یک منبع طراحی سود جست. برای استفاده از روش دوم، یعنی اعمال سیگنال خارجی به مدار سوکت، J2 و پتانسیومتر VR2 پیش بینی شده اند. وقتی کلید S1 در حالت قطع باشد امکان تغذیه ی یک سیگنال خارجی به تقویت کننده ی قدرت وجود دارد.

از انجایی که خروجی IC2 سیگنال هایی با دامنه بالایی را تولید می کند برای ان که خروجی قوی ان فاقد اعوجاج باشد از یک شبکه ی زوبل مشتمل بر C6 و R3 استفاده کرده ایم. خروجی تقویت کننده ی قدرت که قصد تغذیه ی بلندگو را دارد، در مسیر خود از خازن الکترولیتی C5 عبور می کند. برای مواقعی که می خواهید از سیگنال خروجی تقویت شده نهایت استفاده را ببرید، سوکت J3 دیگری هم در مدار تعبیه شده که به کمک ان می توان سیگنال را به یک بلندگوی خارجی هدایت کرد. در صورت تغذیه ی این سیگنال به یک بلندگوی 8 اینچی که به طور مناسبی بر روی یک جعبه نصب شده باشد. صدای با کیفیت و با ولوم بالا و مناسبی را دریافت خواهید کرد. از کار انداختن بلندگوی داخلی و کوچک مدار دشوار نبوده و به کمک کلید S2 صورت می پذیرد. بالاخره و در نهایت به سوکت J4 برمی خورید که به دو سر کلید S2  متصل گردیده است. با تدارک دیدن یک جفت پروب یا سر سیم ازمایشی که سر دیگر ان ها به یک سر فیش نر مناسب و قابل جفت شدن با J4 مجهز باشد، صاحب یک ازمایشگر پیوستگی بسیار مناسب خواهید شد.

فهرست قطعات

:: نیمه هادی ها

تایمر LM555 است. :IC1

تقویت کننده ی قدرت صوتی LM386 است. :IC2

:: مقاومت ها

همه مقاومت ها 1/4 وات و 5 درصدی هستند.

R1:10Kohms

R2:1Kohm

R3:10ohms

R4:4.7Kohms

:: خازن ها

همه خازن ها ی غیر قطبی از نوع عدسی و سرامیکی هستند.

ولتاژ مجاز همه خازن های الکترولیتی،25 ولت است.

C1:0.1µF

C2:0.01µF

C3:0.1µF

C4:0.1µF

C5:100µF

C6:0.1µF

C7:0.1µF

C8:100µF

:: قطعات و لوازم اضافی

پتانسیومترهای 100 کیلواهم :VR1 & VR2

D1: LED

کلیدهای قطع و وصل تک پل تک راهه ی مینیاتوری :3 .2.S1

سوکت های مونوری 1/8 اینچی :4 .3 .2.J1

منبع تغذیه:باتری 9 ولت کتابی

بلندگوی 8 اهمی: 1 عدد

نکات ساخت

تقریبا تا اواخر کار، خازن های منبع تغذیه و مدار LED و سوکت ها و کلیدها را موقتا کنار بگذارید. اول از همه ببینیدکه ایا نوسان ساز درست کار می کند یاخیر. خروجی IC1 را به طور موقتی و با استفاده از چند تکه سیم می توان از طریق خازن C3 به یک بلندگوی خارجی تغذیه نمود. از انجایی که این پروژه کاربردهای گوناگونی دارد تهیه ی یک جعبه ی مناسب و قرار دادن مدار در ان واقعا ضروری است. وقتی از عملکرد صحیح IC1 و قطعات اطراف ان اطمینان حاصل کردید به سراغ تقویت کننده ی قدرت بروید. برای انجام یک ازمایش مقدماتی فقط به خازن تزویج ورودی C4 و خازن خروجی C5 خواهید داشت. برای این کار بلندگوی خارجی را به خروجی تقویت کننده متصل کرده و سیگنال خروجی نوسان ساز را به خازن C4 تغذیه نمایید.

1_ ازمایشگر صوتی

کلیدهای S1 و S2 را در وضعیت روشن و یا وصل قرار دهید. VR1 را طوری تنظیم کنید که صدای پخش شده از بلندگوی داخلی، گوش تان را ازار ندهید. کلید S2 را باز کنید. سرفیش نر پروب ازمایشی را به سوکت J4 وصل کرده و از سرسیم ها یا پروب ها، جهت ازمایش پیوستگی استفاده نمایید. در این حالت به جای این که حرکت عقربه ی مالتی متر انالوگ کاربر را از وجود اتصال مناسب بین دو پروب دستگاه اگاه سازد، وجود یک صدا در بلندگو این کار را انجام می دهد.

2_ کنترل کردن یک بلندگوی خارجی

کلیدهای S1 و S2 را وصل کنید. VR1 را طوری تنظیم کنید که از بلندگوی داخلی صدای مناسبی شنیده شود. سرفیش نر متصل به بلندگوی خارجی را به سوکت J3 وصل کنید. اکنون کلید S2 را باز نمایید تا سیگنال تولید شده، راهی بلندگوی خارجی گردد. اگر بلندگو سالم باشد صدایی از ان به گوش خواهد رسید.

3_ کنترل کردن یک تقویت کننده ی قدرت خارجی

S1 و S2 را وصل کنید. VR1 را طوری تنظیم کنید که از بلندگو صدای مناسبی شنیده شود. اکنون کلید S1 را باز کنید. سر فیش نر را که طرف دیگرش به ورودی تقویت کننده ی قدرت متصل است به سوکت J1 متصل کنید. در قسمت خروجی تقویت کننده ی قدرت، از یک بلنگوی خوب و مناسب استفاده نمایید. سالم بودن تقویت کننده ی قدرت مشروط به پخش یک سیگنال ازمایشی مناسب و قابل قبول از بلندگو خواهد بود.

4_ کنترل کردن یک سیگنال ضعیف خارجی

کلید S1 را قطع و S2 را وصل کنید. سیگنال خارجی را از طریق سوکت J2 به مدار تغذیه نمایید. پتانسیومتر VR2 را طوری تنظیم کنید که از بلندگوی داخلی صدای مناسبی به گوش برسد. داشتن یک خروجی صوتی مناسب نشانه ی خوب بودن منبع سیگنال می باشد.